افرادی که رفتارهای پرخاشگری منفعل از خود نشان میدهند، احساسات منفیشان را به شکل نامحسوس و زیرکانه در اعمالشان ابراز میکنند به جای اینکه مستقیماً آنها را بروز دهند. این موضوع باعث میشود رفتار و حرفهایشان با هم همخوانی نداشته باشد.
به عنوان مثال، در نظر بگیرید کسی در محل کار برنامهای پیشنهاد داده. شخص منفعل پرخاشگر ممکن است با آن برنامه مخالف باشد، اما به جای اینکه نظرش را مستقیم بگوید، ابراز موافقت میکند.
اگر چه شخص منفعل پرخاشگر با برنامه مخالف است، اما با این وجود اصرار به دنبال کردن آن برنامه دارد. چنین افرادی ممکن است عمداً فرجه و زمانبندی کاری را رعایت نکنند، دیر سر قرار ملاقاتها برسند، و از راههای دیگری اقدام به خراب کردن برنامه کنند.
مثالی دیگر: زنی همراه با دوستپسرش در حال مطالعه در یک اتاق است. زن از دست او ناراحت است، اما به جای اینکه به او بگوید که از دستش عصبانی است، صدای موزیک لپ تاپش را آنقدر بلند میکند تا دوستپسرش اذیت شود.
نشانههای رایج پرخاشگری
• اوقات تلخی و خصومت نسبت به درخواست اشخاص دیگر
• وقتی پای تقاضای دیگران در میان است، از قصد تاخیر میکنند یا مرتکب اشتباه میشوند
• داشتن رفتارهای خصمانه و بدبینانه
• مدام دربارهی اینکه از او به خوبی قدردانی نمیشود و فریبش میدهند، شکایت میکند
پرخاشگری منفعل میتواند نشانهای از اختلالات روانی زیادی باشد، اما خودش به تنهایی اختلال روانی به حساب نمیآید.
خشونت منفعل میتواند بر توانایی شخص در ایجاد و نگهداری روابط سالم تاثیر بگذارد، و همچنین مشکلاتی در محل کار برایشان به وجود آورد. با این وجود راههایی برای مدیریت پرخاشگری منفعل وجود دارند که در ادامه به آنها نیز خواهیم پرداخت.
نشانههای رفتار منفعل پرخاشگر
اغلب بین حرف و رفتار اشخاص منفعل پرخاشگر تفاوتهایی دیده میشود. رفتار آنها معمولاً منجر به عصبانیت اعضای خانواده، دوستان، و همکارانشان میشود. اگرچه، احتمال دارد خود فرد از رفتارهای منفعل پرخاشگر اش آگاه نباشد.
نشانههای خشونت منفعل شامل موارد زیر میشوند:
• اغلب انتقاد و اعتراض میکنند
• تحریک پذیراند، و دربارهی مسائل ساز مخالف میزنند
• به تعویق انداختن و فراموش کار بودن
• اجرای وظایف به شکل ناکارآمد
• رفتارشان خصمانه است
• لجوج و یک دنده
• دیگران را سرزنش میکنند
• دربارهی اینکه از آنها به خوبی قدردانی نمیشود شکایت دارند
• در برابر خواستههای دیگران ناخشنود و رنجیده خاطر میشوند
دلایل شخصیت پرخاشگر منفعل
دلیل اصلی پرخاشگری منفعل مشخص نیست. با این حال، هر دو عوامل زیستی و محیطی میتوانند در ایجاد خشونت منفعل نقش داشته باشند.
محققین باور دارند کسانی که شخصیت پرخاشگر منفعل دارند، در زمان کودکی هم چنین بودهاند. سبک فرزند پروری، ساختار خانواده، و سایر عوامل در دوران کودکی ممکن است در توسعهی شخصیت پرخاشگر منفعل مشارکت داشته باشند.
همچنین عواملی مثل مورد سوءاستفاده قرار گرفتن در کودکی، کم محلی دیدن، و تنبیههای خشن هم تاثیر گذار هستند. سوءمصرف مواد و کمبود عزت نفس در شخص میتوانند او را به سمت شخصیت منفعل پرخاشگر هدایت کنند.
ممکن است اختلالی در وضعیت سلامت کلی شخص، باعث رفتارهایی شود که به پرخاشگری منفعل شبیه باشند. برخی از اختلالاتی که همزمان با پرخاشگری منفعل رخ میدهند عبارتند از:
• اختلال کمبود توجه، بیش فعالی (ADHD)
• استرس
• اختلالات اضطرابی
• افسردگی
• اختلال سلوک
• اختلال نافرمانی مقابلهای (ODD)
• اختلال دو قطبی
• اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
• اسکیزوفرنیا
• سوءمصرف الکل
• مصرف کوکائین
تشخیص رفتار منفعل پرخاشگر
رفتار منفعل پرخاشگر یک اختلال پزشکی نیست، بنابراین دکتر نمیتواند آن را تشخیص دهد. با این حال، یک متخصص سلامت روان میتواند به شما در شناسایی مشکلات رفتاری که نیازمند درمان است، کمک کند.
اگر فکر میکنید نشانههایی از پرخاشگری منفعل در شما وجود دارد، بهتر است از یک روانشناس وقت ملاقات بگیرید. روانشناس از شما سوالاتی دربارهی نشانهها، افکار، و سوابق شخصیتان خواهد پرسید.
اگر روانشناس تشخیص پرخاشگری منفعل نداد احتمالاً شما را به پزشک ارجاع خواهد داد. رفتارهایی که به خاطرش به روانشناس مراجعه کردید ممکن است به دلیل وضعیت پزشکی خاصی ایجاد شده باشند.
درمان شخصیت پرخاشگر منفعل
اگر خشونت منفعلتان ناشی از بیماری جسمانی زمینهای باشد، با درمان آن بیماری نشانههای پرخاشگری منفعل هم از بین میروند.
برای درمان پرخاشگری منفعل میتوانید به روانشناس یا مشاور سلامت روان مراجعه کنید، آنها به شما کمک میکنند تا رفتار منفعل پرخاشگر خود را شناسایی کرده و بهتان آموزش میدهند چگونه این رفتارها را تغییر دهید.
همچنین متخصصین سلامت روان کمکتان میکنند عواملی که در پرخاشگری منفعل نقش دارند مانند خشم، خصومت، و کمبود عزت نفس را از بین ببرید. موارد دیگری که بهتان یاد میدهند شامل تکنیکهای کنار آمدن و چگونگی حل مسائل به روش سالم است.
یادگیری مهارت جرأت ورزی هم میتواند در مدیریت پرخاشگری منفعل مفید باشد. این دورهی آموزشی بهتان یاد میدهد چگونه افکار و نگرانیهایتان را به شکل مناسبی ابراز کنید؛ که منجر به کمتر شدن پرخاشگری منفعلِ ناشی از خشم و خستگی میشود.
به علاوه، یک سری کارهای آسان وجود دارند که با انجام روزانهی آنها قادر خواهید بود رفتارهای منفعل پرخاشگر را از بین ببرید، که شامل موارد زیر اند:
• خودآگاهی نسبت به رفتارهایتان
• شناسایی دلایل ممکن برای پرخاشگری منفعل
• درست فکر کردن قبل از رفتار یا اعمالتان
• آرام سازی خود قبل از اینکه واکنشی نسبت به شرایط ناخوشایند تان نشان دهید
• خوش بین باقی بمانید
• با دیگران روراست باشید و احساساتتان را به روشی سالم ابراز کنید به جای اینکه رفتارهای منفعل پرخاشگر ابراز کنید.
کنار آمدن با پرخاشگری منفعل
حذف پرخاشگری منفعل ممکن است چالش برانگیز باشد، خصوصاً اگر خشونت منفعلتان در کودکی ایجاد شده باشد، اما همچنان میتوانید آنها را مدیریت کنید.درنهايت مراجع به روانشناس توصيه ميشود .